De Armeense genocide

…  /  Geschiedenis  /  Berichtgeving in de westerse pers

Berichtgeving in de internationale pers

Voor de komst van radio, televisie en internet was de krant eind negentiende, begin twintigste eeuw niet alleen het eerste maar ook het enige massamedium. Door de introductie van de rotatiepers en de ontwikkeling van de machinale papierfabricage, waardoor op rollen papier in plaats van losse vellen gedrukt kon worden, konden kranten snel en in grote oplages vervaardigd worden. Na de uitvinding van de elektrische telegraaf in 1843 was er in enkele decennia een wereldwijd telegrafisch netwerk ontstaan die snelle communicatie over grote afstanden mogelijk had gemaakt. Nieuws uit het buitenland werd hierdoor een vast en wezenlijk onderdeel van kranten.

gedeporteerde Armeniërs op weg naar de woestijn

The Scott Rotary Web Printing Press, vervaardigd door de firma C. Potter Jr. & Co. uit New York. Met deze rotatiepers konden per uur 30.000 kleine kranten (4 pag.) op folioformaat gedrukt, gesneden en gevouwen worden. (Bron: Appletons' Cyclopædia of Applied Mechanics vol. 2, New York, 1886)

De vervolging van christelijke Armeniërs in het Ottomaanse Rijk was algemeen bekend in de westerse wereld, er werd veelvuldig en uitgebreid in de pers over gepubliceerd. Ook in Nederlandse kranten verschenen regelmatig artikelen. De berichtgeving was voor het merendeel gebaseerd op primaire bronnen, er was een uitgebreid netwerk van westerse diplomaten en missionarissen aanwezig in het Ottomaanse Rijk, en omvat een tijdspanne van ruim 40 jaar.

Vanaf 1878, wanneer in het Verdrag van Berlijn de Armeniërs bestuurlijke hervormingen en bescherming tegen roofbenden wordt beloofd, verschenen er berichten over de vervolgingen. De massamoorden van 1894 tot en met 1896, bekend als de Hamidische bloedbaden, en de genocide tijdens de Eerste Wereldoorlog werden breed uitgemeten in de internationale pers. De publieke aandacht luwde na de oprichting van de Republiek Turkije in 1923.

In tegenstelling tot de Nederlandse pers waarin vrijwel uitsluitend de vervolging van Armeniërs aan de orde kwam, werd in de Angelsaksische pers ook in enige mate aandacht besteed aan de Grieken, Assyriërs en Arameeërs, de andere christelijke minderheden die slachtoffer waren van vervolgingen. De Assyriërs en Arameeërs werden destijds meestal benoemd als religieuze groepering zoals Syrisch-orthodoxen, Nestorianen, Chaldeeërs en Maronieten. Incidenteel werden ook Arabieren vermeld.

De artikelen hieronder, uit de Amerikaanse, Britse en Australische pers, zijn verschenen terwijl de genocide nog in volle gang was.

Amerikaanse pers

Britse pers

Australische pers

top